Kıbrıs Köyü Vadisi Kentin İbretlik Değerlisi Dr. Necati Yalçın

 

KIBRIS KÖYÜ VADİSİ 

Kıbrıs Köyü Vadisi, değerli!

Kente dakikalarla ölçülen mesafedeki bir vaha.

Eldekinin kıymeti bilme konusunda çarpıcı örnekleriyle ibretlik değerli!

Kıbrıs Köyü Vadisi, Mamak’ta ve Ankara’ya 20 km uzaklıkta.

Doğal güzellikleri, tarihi değerleri var.

Yüksekliği yüz metre uzunluğu 8 kilometreye kadar ulaşan kanyonu var.

Şelaleleri var!

Fındık var!

Kuşları, çiçekleri, böcekleri, türlü çeşitli hayvanları var.

 Bir yanda sınıflandırma, diğer yanda talan

1995 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı yapılmış.

1996 Doğal Sit Alanı olmuş.

2004 Tescilli alanlar Arkeolojik Sit, bölge 1. Derece Doğal Sit Alanı yapmışız…

Biz sınıflandırırken, bir tümülüs kalıntısı varmış.

Tümülüs, önemli kişilerin gömüldüğü mezar yeri. Polatlı civarı yüzden fazla tümülüsle bir tümülüs vahasıdır. Bir tanecik de burada varmış.

Tümülüsün bir mezar odası var. Ölen kişiyle önemli eşyaları bu odaya koyulmuş. Üzerine toprak yığılıp, yapay bir tepe oluşturulmuş. Sevdiği eşyalarıyla, huzur içinde yatsın diye…

Biz yörenin korunması için kategorisini belirlerken, birileri tümülüsü öyle talan edilmiş ki tepenin yerinde artık çukur var!

 

KIBRIS KÖYÜ VADİSİ İZLENİMLERİ (Çizim: N. Yalçın)



Bir de bitkiler

Bir de bitkileri var Vadi’nin.

Basıp geçilen, ezilen…

67’si endemik 628 bitki tespit edilmiş. (Kıbrıs Köyü Vadisi florası, Serdar Aslan ve Mecit Vural, 2009)

 

3 Güzel

Yaşam alanı daralan ve tehlikede olan 3 çiçek var.


Sivri tekesakalı (Scorzonera acuminata)      Bozkır lalesi (Fritillaria fleischeriana)             Kekik kevkesi (Alyssum thymops)

         cichorieae.e-taxonomy.net                                         biolib.cz                                                    dogalhayat.org

Sivri tekesakalı, bozkır lalesi ve kekik kevkesi isimli 3 güzeli tehlikede.

Kaya karanfili

Kaya karanfili (Dianthus zonatus)

 

Fotoğraf Kıbrıs Köyü Vadisi’nden. Başına kayanın dışında yabani, halkalı veya Çin koyarak da isimlendirmişiz.

Küresel Biyoçeşitlilik Danışma Tesisi (gbif.org) ile Yabani çiçekler (yabanicicekler.com) internet adreslerinde kaya karanfilinin yaşam alanları var.

 


Çiçekle ilgili tek açıklamayı Türkiye Bitkileri yazmış.

www.turkiyebitkileri.com/tr/foto%C4%9Fraf-galerisi/view-album/2371.html adresinde.

Yurdun dört yanından, çok güzel fotoğraflarla.

Dağılım yeri olarak Suriye yazıyor.

Çiçeğin adı hariç, tüm açıklama İngilizce…


                  Karakavuk

 Karakavuk (Chondrilla juncea)

Vadi’de fotoğrafladığım diğer çiçek.

Karakavuk.

Nesi kara anlamadım!

Araştırdım!

Tarlalara saldırırmış bu bitki. Hasat makinelerini tıkarmış.

Bir de arsızmış ki; su için savaşır, diğer bitkileri yenermiş.

“Vay canına!” durumu söz konusu yani!

Hal böyle olunca biyolojik kontrol önlemleri geliştirilmiş.

“Gördüğün yerde vur!” yani!

Azcık daha araştırdım!

Girit Adası ve Güney İtalya’da da varmış.

Orada da takip ediliyormuş ama yararlanmak için.

“Yararlanmak?”

Antioksidan özelliği varmış çünkü. Hiperürisemi ve gut için faydalıymış...

Nesi kara anladım. Bizdeki talihi!

 Taş ocakları

Bir de taş ocakları var.

Adeta eldeki değerlerimizin kıymeti bilme konusunda çarpıcı örneklem için!

Vadi’nin suyunu, havasını, doğasını, canlılarını tehdit ediyorlar.

Sayıları artıyor, alanları genişliyormuş…



Kıbrıs Köyü Derneği yetkilileri dava ettiklerini söylüyorlar.

Mamak Belediyesi bu konuda sağlam adımlar atabilmek için yöre ve bilim insanlarıyla toplantılar yapıyor.

Büyükşehir de yanında.

Haydi bakalım!

 

 

 Fotoğraflar : Necati Yalçın ve Sinem Uğur (2020)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

No comments:

Post a Comment